Allergiya bu nima

Allergiya (yunon tilidan – yod moddalarga reaktsiya) – organizmdagi yoki atrof-muhitdagi ayrim moddalarga – allergenlarga yuqori sezuvchanlik. So’nggi 20 yil ichida allergiyaning tarqalishi ikki baravar oshdi. Bu ko’plab omillarga bog’liq: ekologik vaziyatning yomonlashishi, turmush tarzi va ovqatlanish odatlarining o’zgarishi, yangi allergenlarning paydo bo’lishi, stress, mehnat sharoitlari va boshqalar.Allergiya kasallik emas, bu umumiy patologik jarayonga asoslangan turli kasalliklar guruhidir. Allergiya reaktsiyasining rivojlanishida inson immuniteti asosiy rol o’ynaydi. Bu tanani xavfli va begona elementlardan himoya qiluvchi immunitet tizimidir. Immunitet tizimining ta’sir qilish mexanizmi juda murakkab, ammo u zararli elementlarni zararsizlantirish uchun odam yoki hayvonning qonida antitanachalarni ishlab chiqarish mexanizmiga asoslangan. Allergiya bo’lsa, tananing himoyachisi – immunitet tizimi – qabul qilinadigan o’zini himoya qilish chegaralarini aniq buzadi. Immunitet tizimi eng zararsiz moddalarni tana uchun xavfli deb hisoblaydi va ularga haddan tashqari ta’sir ko’rsatish orqali o’zini himoya qila boshlaydi. Aynan immun tizimining atrof-muhit omillariga (yuqori sezuvchanlik) bu tajovuzkor javobi allergiya deb ataladi va tananing bunday noadekvat reaktsiyasini keltirib chiqaradigan antigenler allergenlar deb ataladi.

Allergiya ko’rinishlari:

Allergiyaning namoyon bo’lishi insonning qaysi organi ko’proq ishtirok etishiga qarab farqlanadi (ba’zida allergik reaktsiyalar birlashtirilishi mumkin). Ko’zlarga ta’sir qiluvchi allergik korinishlar – allergik kon’yunktivit, burun shilliq qavatida allergik namoyishlar – allergik rinit, bronxial allergik korinishlar – bronxial astma, allergik teri reaktsiyasi – eshak emi.

Allergiyani oldini olish:

Allergiya kundalik hayot tarzini juda qiyinlashtiradi. Shuning uchun, allergiyaga shubha tug’ilishi bilanoq, oila shifokori yoki allergolog mutaxassis bilan to’liq maslahatlashish lozim. Atrof-muhitni, mumkin bo’lgan allergen yoki tasirlovchi xususiyatini beruvchi omillarni, simptomlarning paydo bo’lish vaqti va davomiyligini, ularning hayot sifatiga ta’sirini baholash muhimdir. Allergiyani davolashning eng samarali usuli – bu oldini olish. Bu allergenni aniqlash va u bilan muloqat qilishdan qochish kerakligini anglatadi.